با دیجیتال مگ همیشه بروز باشید

قیمت سنتور به چه فاکتورهایی مرتبط است؟

همانطور که در موسیقی و یاد گرفتن یک ساز خاص برای علاقه مندان به موسیقی اهمیت بسیار زیادی دارد، هزینه ای که برای خرید یک ساز نیز در نظر گرفته می شود مهم است. اگر هنرجو مبتدی باشد قطعا نمیخواهد هزینه گزافی را متحمل شود چرا که در مسیر یادگیری ممکن است اراده اش سست شود و پروسه یادگیری عقب بیفتد(البته امیدوارم شما از جمله این دوستان نباشید ?). قیمت ساز خاصی که مورد علاقه مان است به عوامل بسیاری بستگی دارد اما مهم ترین آنها صنعت و متریال و مواد به کار گرفته در ساز می باشد. البته همیشه و همه جا این قانون وجود دارد که قیمت هر کالایی وابسته به کیفیت مواد اولیه است.

به قول معروف هر چقدر پول بدیم همون قدر آش می خوریم.

در سازها چه تار باشد چه سه تار، چه سنتور باشد چه دیوان و ...، چوبی که برای ساختشان استفاده میشود بسیار مهم است و قیمت نهایی ساز را تحت تاثیر قرار میدهد. البته ناگفته نماند که بعد از مواد اولیه، ساخت ساز نیز مهم است. بسیاری از سازنده ها سازهایی را با مواد باکیفیت می سازند اما سازشان کیفیت بالایی ندارد و اصطلاحا مواد رو حروم کردن. اما وقتی ساخته های سازنده های دیگر را بررسی می کنیم می گوییم وااااااااااااااااو.

در این مقاله قصد دارم به فاکتورهایی برای قیمت سنتور اشاره کنم که هر هنرجویی بویژه هنرجویان مبتدی لازم است بدانند تا با دید بازتری هزینه خود را مدیریت کنند.

• کیفیت ساز: ساختمان و صنعت ساز: به اعتقاد اکثر اساتید سنتورسازی، سازهای با چوب گردوی تیره و راه راست و یا فردار دارای کیفیت صوتی بهتری هستند. البته نکته دیگر عمر یا مدت زمان خشک شدن چوب است که این فاکتور در تشخیص بسیار سخت است و باید به اطلاعات سازنده اعتماد کرد. هر چه عمر خشک شدن چوب بالاتر باشد این چوب از کیفیت بهتری برخوردار است. البته به اعتقاد ما سنتور مجموعه ای از چند فاکتور است و ممکن است یک ساز با چوب روشن دارای خروجی صدای با کیفیت باشد، اما به صورت آماری چوب تیره و راه راست و فردار معمولا خروجی بهتری دارد. نکته بعدی کیفیت ساخت ساز است. یعنی زیبایی ظاهر ساز که شامل پرداخت چوب (یعنی باقی نماندن اثر داغی اره یا امثال این ها روی چوب) می باشد و البته کیفیت رنگرزی نیز مهم است که ساز با شاپان یا سیلر یا لاک رنگ شده باشد که به تجربه، سازی که با لاک رنگ شده باشد کیفیت بهتری خواهد داشت زیرا سیلر به دلیل خاصیت پوشانندگی منافذ چوب را می پوشاند که این خود باعث کاهش کیفیت صدا می شود. نکته ای که باید در خرید سنتور توجه داشت این است که ممکن است یک ساز با چوب روشن اما رنگ تیره باشد (توسط شیلان تیره شده باشد) که باید توجه داشت که به جای چوب تیره به شما فروخته نشود.
• کوک ساز: نکته بعدی کوک ساز است. حتما سازی بخرید که چندین بار کوک شده باشد و از کسی که توان و تخصص کوک کردن را داشته باشد بخواهید چند سیم را به صورت امتحانی دوباره کوک کند تا از کیفیت نگهداری کوک سایت مطمئن شوید. نکته دیگر اینکه هیچ گاه برروی یک سنتور حرفه¬ای صنایعی چون خاتم، معرق یا منبت روی صفحه ساز نمی¬بینید زیرا اینها باعث تضعیف صدا می¬شوند (به علت عدم یکدستی صفحه).
• صدا ساز: اگر یک متخصص بگوید صدای سازی یکدست است، این یک خبر خوب است. زیرا برای یکدست بودن صدا باید زحمت زیادی کشیده شود. یک نوازنده حرفه ¬ای علاقه¬ای به شنیدن تقه یا صداهایی مثل آن زیر مضرابش ندارد. زیرا این بدین معنی است که ضخامت صفحه و جنس آن و محل پل گذاری با هم تناسب ندارند و این یک ایراد مهم برای یک نوازنده حرفه¬ ای است. حجم صدای ساز بستگی به سلیقه شما دارد اما ما پیشنهاد می¬کنیم سازهای پرحجم را انتخاب نکنید (مخصوصا در سازهای ارزان). زیرا این حجم زیاد با کاهش ضخامت و کاهش تعداد پل و استفاده از چوب روشن قابل دستیابی است که خود این موارد برای اینکه یک سنتور، ضعیف محسوب شود کافیست. انتخاب صدا یک تخصص است که با تجربه به دست می¬آید و باید به متخصصان این امر اعتماد کرد. معمولا از صداهای خوب با عناوینی همچون صدای زنگدار، کریستالی، بدون تقه و یا صدای پخته در میان نوازندگان یاد می¬شود.

توصیه اکید می¬شود که قیمت فاکتور دوم انتخاب باشد، زیرا شما می¬خواهید برای روح و احساس خود پول خرج کنید پس اطلاعات خود را زیاد کنید تا کمتر هزینه کنید. اما اگر سعی کنید تا فقط یک ساز ارزان خرید کنید، ممکن است با چند مشکل اساسی مواجه شوید: ممکن است در خرید سنتور به اسم چوب گردو، چوبهای بسیار ارزانتر به شما تحمیل شود که کیفیتی ضعیف دارند. در این صورت بعد از مدت کوتاهی قوس های عجیبی پیدا می¬کند و قابلیتهای خود را از دست می¬دهد. ممکن است سازی به شما فروخته شود که اصلا کوک نگه نمی¬دارد که این هم برای شما معضلی جدی خواهد بود. به چند نکته هنگام خرید حتما توجه کنید!!! اگر مبتدی هستید و قصد خرید از فروشگاه را دارید حتما برای خرید سنتور به همراه شخصی که در این زمینه تخصص دارد، و شما به وی اعتماد دارید بروید. (البته خودتان هم به نکات ذکر شده توجه داشته باشید.) در صورت خرید سنتور از فروشگاه، حتما خود را مستقل معرفی کنید. تجربیات ما نشان می¬دهد اگر شما خود را کسی معرفی کنید که از سوی استادی معرفی شده است، مجبور به پرداخت قیمت بیشتری برای خرید ساز نسبت به زمانی که به عنوان فردی مستقل خود را معرفی می¬کنید، خواهید شد. اگر قرار است استاد برایتان ساز تهیه کنید از تخصص و صداقت آن اطمینان حاصل کنید. در هنگام خرید، حتما حتما و حتما، اطلاعات خود را کامل کنید و با آگاهی اقدام به خرید نمایید. زیرا داشتن آگاهی هر چه بیشتر باعث تحمیل هزینه کمتر و دستیابی به نتیجه مطلوبتر خواهد شد.

منبع:قیمت سنتور

سنتور بر اساس ابعاد خاص که قاعده هم دارد می تواند به سنتور سل، لا، سی …،کروماتیک، 12خرک، 14خرک، باس و…تقسیم شود. البته در این تقسیم بندی تنها ابعاد ساز متغیر است و بقیه اجزای ساز یکسان می باشد.

بخشهای مختلف سنتور

منظور از جعبه رزنانس، جعبه شامل صفحه و کفه و کلاف می باشد که با چسب یا سریشم به هم متصل هستند. در داخل این جعبه بین 3 تا 7 چوب (پل) به قطر حدودی یک سانتی متر وجود دارد که بین صفحه و کف قرار دارد که بنا به تخصص و تجربه سازنده ساز در جاهای خاصی قرار میگیرد که این خود به یک دست بودن صدا و تناسب حجم صدا و جنس ان کمک بسیار زیادی می کند. لازم به ذکر است که برخی از اساتید سازنده فقط با ابزار پل عیوب صدایی بسیاری از سازها را می توانند رفع کنند.

جنس چوب سنتور عمدتا از گردو می باشد (البته چوب راش، آزاد، رز وود، فوفل… نیز استفاده میشود) که البته خود چوب گردو بنا بر عمر درخت، قطر تنه، منطقه رویش درخت، مدت زمان خشک شدن چوب و شیوه خشک شدن ان کیفیتهای مختلفی دارد. بسیاری از اساتید سازنده ساز معتقدند چوب مناطق سردسیر مثلا کردستان، سنندج، الموت و… از کیفیت بهتری برخوردارند. البته از دید اکثر اساتید چوب گردوی تیره که دارای رگه های راست و منظم و یا فرهای ابر گونه روی چوب می باشند، که مدت زیادی (مثلا حداقل 5سال) از خشک شدن انها می گذرد، گزینه مناسبی برای خرید سنتور خوش صدا خواهد بود.

بر روی صفحه سنتور دو سوراخ به شکل گل وجود دارد که به ان گل سنتور گفته میشود. علت حضور این گل علاوه بر زیبایی، کمک به ایجاد رزنانس در داخل جعبه می باشد که محل آن بر اساس شیوه پل گذاری وسلیقه سازنده زیر سیمهای زرد و پشت خرک تعبیه می شود.

بسیاری از اساتید حرفه ای معتقدند که چیدمان پل تنها فاکتور مهم تنظیم صدای ساز نیست بلکه ضخامت صفحه و کف نقش بسیار زیادی در کیفیت صدای ساز دارد. البته در این بین ضخامت صفحه از اهمیت بیشتری برخوردار است. بنا به جنس چوب و میزان خشک شدن ان ضخامت کف بین 7تا 9 میلیمتر و صفحه بین 5?5 تا 7?5 میلیمتر تنظیم می شود.شایان ذکر است که اساتید حرفه ای بنابر جنس چوب ممکن است ضخامتهای مختلفی در نقاط مختلف صفحه و کف ایجاد کنند.که البته خود همین تجربه وتخصص زیادی را میطلبد .

روی دو ساق ذوذنقه سنتور یک برجستگی وجود دارد که روی ان دو میله استیل به قطر حدودی 2 میلیمتر قرار دارد که به شیطانک گفته می شود.که بعدا سیمهای سنتور روی ان قرار میگیرد. ارتفاع شیطانک از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا بوسیله ان، میزان فشار سیمها روی خرک تغییر میکند که این خود در نهایت روی صدای ساز اثرگزار خواهد بود.

در طرف راست سنتور و بر روی کلاف گوشی قرار دارد که سیمها ی ساز در نهایت از طریق همین گوشیها کوک وتنظیم می شوند . اما نکته مهم در قسمت گوشی شیوه سوراخ کاری و برقو زدن است که رعایت همین نکته به کوک خوب و دقیق منجر خواهد شد. اما سیمگیر در طرف چپ ساز قرار دارد که تنها نکته مهم شیوه گره زدن سیم است که در نگهداشتن کوک می تواند موثر باشد.

سنتور شامل دو نوع سیم می باشد که به سیم سفید وسیم زرد یا قرمز معروف است. سیم سفید از جنس فولاد می باشد و سیم زرد یک ترکیب الیاژی از کروم، مس وفولاد است. که البته این سیمها عمدتا وارداتی هستند. نکته مهم در این است که جنس سیم و کیفیت (یکدستی چگالی سیم) آن بر روی صدا بسیار موثر است.

معیارهای ارزیابی سنتور

• جنس صدا: بم کریستالی، زنگ دار، پر حجم، صدای بسته و کم حجم، تقه دار بودن ساز، میزان یکدستی صدای ساز
• جنس چوب: چوب تیره یا روشن، راه راست بودن چوب یا فردار بودن، کهنه یا تازه بودن چوب، سبک و پوک یا سنگین بودن چوب
• کیفیت پرداخت: کیفیت پرداخت ساز، کیفیت رنگ کاری ساز، کیفیت خرک ها، کیفیت سیم، گوشی و ساچمه و سیم گیر، فاکتورهای اضافه مثل معرق یا خاتم یا منبت

معیارهای ارزیابی سنتور کدامند؟

قطعا تمام علاقه مندان به ساز سنتور در هنگام خرید سنتور به چالش های بسیار زیادی بر می خورند. در این راستا از اساتید موسیقی خود و افراد خبره مشاوره و راهنمایی می گیرند. در این مطلب معیارهای ارزیابی سنتور بیان شده است که قطعا می تواند در انتخاب سنتور خوب و خرید بهتر یاری رسان باشد.

صنعت و ساختمان ساز سنتور

سلیقه در پرداخت چوب:
سنتور در مراحل مختلف مورد پرداخت با رنده، سمباده، مُقار، لیسه و … قرار می­گیرد که کیفیت پرداخت، نشان از حوصله و سلیقه سازنده می­باشد. کیفیت رنگرزی:
سازندگان مختلف ممکن است روشهای زیادی برای رنگرزی انتخاب کنند مانند لاک الکل، سیلر و … ، که نوع رنگرزی و سلیقه در این مورد می تواند درصدای سنتور تاثیر بگذارد. (مثلا رنگهای پوشاننده میتواند جلوی ارتعاش الیاف چوب را بگیرد) البته رنگ در ظاهر زیبای سنتور بسیار موثر است. انضباط و چینش گوشی­ها:
چیدمان گوشیها از سلیقه در سوراخکاری و برقو زدن مناسب حکایت دارد و گوشی های خوش تراش هم به صدای سنتور کمک می­کند و هم در نگهداری کوک موثر است. کیفیت چسباندن کلاف، صفحه و کفه:
یکی از قسمتهای مهم در سنتورسازی، سرهم کردن اجزای سنتور و چسباندن قسمتهای مختلف آن است. زیبایی در اتصال اجزا، هم نشان از سلیقه سازنده دارد و هم می­تواند به ایجاد صدایی متناسب کمک کند. تناسب وزن سنتور:
در برخی از سنتورها وزن زیاد به معنی ضخامتهای نامناسب به چوب یا خیس بودن آن است. و در برخی سبک بودن زیاد سنتور به معنی پوک بودن چوب و یا ضعیف بودن آن است که این به تجربه به دست می­آید که در مقایسه با صدای سنتور اعتبار پیدا می­کند.

کیفیت صوتی

یک دست بودن صدا:
یک سنتور مناسب در نتهای مختلف دارای جنس صدای یکسان است که این نشان تخصص سازنده در پل گذاری و تنظیم ضخامت صفحه و کفه است که باعث می­شود با تغییر پوزیسیونها، رنگ، حجم صدا و تونالیته سنتور عوض نشود.

حجم صدا:
حجم صدای مناسب در سنتور نشان تخصص سازنده است. رسیدن به یک حجم بالای صوتی و پرقدرت برای سنتور بسیار دشوار است که توان چوب شناسی و تنظیم ضخامت نیاز دارد که بسیار ارزشمند است.

جنس صدا:
تقه دار بودن، گزدار بودن صدا و … از جمله عیوبی است که می­تواند جنس صدا راتضعیف کند و صدای کریستالی، پخته، عمیق و جاافتاده از جمله اصطلاحاتی است که برای صداهای مناسب از آن یاد می­شود.

نگهداری کوک:
چرخش راحت گوشیها (نداشتن حرکت پله ای) و عدم برگشت گوشی­ها پس از کوک کردن به معنی نگهداری مناسب کوک است که برای یک سنتور بسیار حیاتی است که البته فاکتورهایی مثل ضخامت صفحه، ارتفاع خرک و … در کوک موثر است که دراین مرحله از آنها نمی­توان گذشت.